Yeni araştırmalar, Fin saunasının bunamayı önlemeye yardımcı olabileceğini öne sürmektedir. Sauna banyosunun genel sağlık yararları uzun süredir bilinmesine rağmen, Alzheimer hastalığı gibi beyin hastalıklarını önlemek için saunaların kullanımı daha yeni bir araştırma konusudur.

Fin Saunası Nedir?

Saunalar, Fin kültürünün önemli bir parçasıdır. Aslında, Fin saunası kültürü yakın zamanda UNESCO’ya dahil edilmiştir ve somut olmayan kültürel miras listesindedir. Finlandiya‘da her üç kişiye birden fazla sauna düşmektedir. Araştırmacı Knekt ve ark. Tarafından yapılan araştırmada numunenin yaklaşık % 99’u. saunalar kullanılarak bildirildi. Finlandiya Dışişleri Bakanlığı’na göre, cumhurbaşkanının bile dırresmi bir saunası vardır ve başbakan içinde bu durum geçelidir.

Tipik olarak ahşaptan yapılan ve ahşap bankları olan Fin saunalarını kullanan kişiler, çok yüksek sıcaklıklarda kuru sıcağa maruz kalmaktadır.(tipik olarak 80–100 ° C veya 158-212 ° F). Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, bir ısı seansı sırasında kalp atış hızları dakikada 120-150 atıma ulaşabilir. Ancak, bu ısı seans genellikle kısa sürelidir (5-20 dakika) ve bitiminde duş veya yüzme gibi aktiviyelerde daha soğuk bir atmosfere geçilir.

Ancak sauna banyosu, Alzheimer hastalığı gibi sağlık koşullarının önlenmesine yardımcı olur mu?

Sauna Çalışması ve Yöntemler

Saunanın Bilişsel Faydaları Var mıdır?Veriler, 1970’lerin ortasında binlerce katılımcının boyunu, kilosunu, vücut kitle indeksini (BMI), kan basıncını, kolesterolü, trigliseridlerini, açlık kan şekerini değerlendiren Finlandiya Mobil Klinik Takip Anketi’nden (FMCF) alınmıştır ve diğer sağlıkla ilgili verileri göstermektedir. Mevcut araştırmada, demans tanısı almamış 30 ila 69 yaşları arasındaki 13.994 FMCF katılımcısının verileri kullanılmıştır. Örneğin özellikleri şunlardır: % 51 erkek; 48 yıllık ortalama yaş; Temel eğitimle % 71 ; % 78 evli; % 27 sigara içen ve ortalama BMI (vücut kitle indeksi) 26 olan kişilerdir.

Araştırmacılar, katılımcıların sauna kullanımı, yaşam tarzı ve sağlığı – fiziksel aktivite, alkol tüketimi, sigara, ilaçlar ve kronik hastalıklar (örn. Kalp hastalığı, hipertansiyon, diyabet, akıl hastalığı) ile ilgili bilgileri toparlamışlardır. 1973’ten 2011’e kadar örnek verileri inceleyen araştırmacılar 1.805 demans vakası tespit ettiler.

Elde edilen sonuçlarda sauna banyosu ve bunama arasındaki ilişki belirlenmiştir. Sonuçlar, sauna banyosunun demans riskinin azalmasıyla ilişkili olduğunu göstermiştir. Bu, yaş, cinsiyet, bölge, eğitim, medeni durum, sigara ve içme, BMI, boş zaman fiziksel aktiviteleri, kan basıncı, glikoz, kolesterol ve trigliseritler gibi çeşitli faktörlere göre ayarlandıktan sonra bile geçerli bir durumdur. Ayda 0-4 kez banyo yapan katılımcılara kıyasla 9-12 kez banyo yapan bireyler için tehlike oranı 0.81 (% 95 CI = 0.69-0.97) idi. 0-4 ve 13-30 aylık sauna kullanıcıları için tehlike oranı farklılık göstermemiştir.

Buna ek olarak, 5 dakikadan daha azına kıyasla 5-14 dakika boyunca sürekli sıcakta kalma, Alzheimer hastalığına yakalanma riskinin azalmasıyla bağlantılıdır. Demans koruması ile en yüksek düzeyde bağlantılı sauna sıcaklık aralığı 80-99 ° C (176-210 ° F) idi. Sauna banyosu sıklığı da bunama riski ile ilişkilidir.

İlk 20 yıllık takip süresi boyunca, ayda 9-12 sauna banyosu bildirenlerin demans riski [haftada yaklaşık üç kez] sadece 0-4 kez sauna banyosu yaptıranların riskinin yarısından daha azdır. Bu kişiler sauna kullanma periyotları bu sayılarda her aydır. Bununla birlikte, aşırı sıcaklığın bunama riskini artırdığı görülmüştür. Spesifik olarak, ilk 20 yılın verilerine göre, 100 ° C’den (212 ° F) daha yüksek sıcaklıklarda banyo yapan kişilerde demans riski, 80 ° C’nin (176 ° F) altındaki sıcaklıkları kullananlara kıyasla iki katına çıkmıştır.

Sauna Demansı Neden Önleyebilir?

Saunanın Bilişsel Faydaları Var mıdır?Bu noktada, sauna banyosunun demansı neden önleyebileceğine dair kesin bir cevap yoktur. Belki bir sauna seansı sırasında meydana gelen pasif vücut ısınması, demans riskini azaltan faydalı sağlık değişikliklerine yol açar. Ama nasıl olduğu konusunda kesin bir tanı yoktur.

Pasif vücut ısıtması, protein oluşumuna yardımcı olan ve kontrol eden ısı şoku proteinlerini aktive edebilir. Alzheimer hastalığı ve Parkinson hastalığı gibi nörodejeneratif hastalıklarda protein yapımı, katlanma ve bozunmasındaki anormallikler (örneğin, protein kümelerinin birikmesi) yaygındır. Bu nedenle, ısı şoku proteinlerinin düzenli aktivasyonu, nörodejeneratif değişikliklere karşı korunmada potansiyel olarak bir rol oynayabilir.

Diğer bir olasılık, sağlıklı dolaşımın kolaylaştırılmasıyla ilgilidir. 2016 yılında yapılan bir araştırmada pasif ısı tedavisi ile ilgili veriler incelenmiştir. Geliştirilmiş kardiyovasküler fonksiyon ve düşük kan basıncı ve arteriyel sertlik dahil olmak üzere birçok sağlık yararına sahip olduğu tespit edilmiştir. Yeterli kan temini ve sağlıklı bir vasküler sistem, demans ve diğer nörolojik dejeneratif hastalıklara karşı koruma sağlayabilir.

Sık sauna banyosunu demans riskinin azalmasıyla ilişkilendiren diğer potansiyel mekanizmalar arasında azalmış iltihaplanma, daha iyi uyku, stres azaltma ve artan gevşeme yer alır. Özetle, sık sauna banyosunun demans riskinin azalmasıyla ilişkili olduğunu tespit eden önceki bir araştırmaya uygun olarak ve Alzheimer hastalığı, burada gözden geçirilen araştırma, özellikle haftada üç kez sauna banyosunun demansa karşı koruyabileceği sonucuna varmıştır.